Kolajen, vücudu bir arada tutan “yapıştırıcı” olarak bilinir. Cilt, saç, tırnak, eklemler gibi vücuttaki farklı bölümlerde bütünlüğü korumak için yapısal rol üstlenen bir proteindir. Vücutta en fazla bulunan proteindir. Farklı dokulara güç ve elastikiyet sağlar. Peki, kolajen nedir? Kolajen faydaları nelerdir? Kolajen neden önemlidir? İşte cevapları…
Kolajen Nedir?
Kolajen, lifli bir protein türüdür. Bazı gıdalar kolajen açısından zengindir. Gıda takviyesi olarak da kullanılabilir. Cilt, kemik, tendon, bağlar ve kıkırdak gibi vücuttaki bağ dokularının temelini oluşturur. Glisin, prolin ve hidroksiprolin gibi aminoasitler içerir. Vücudun sentezlediği proteinlerden biri olan kolajenin vücuda bir çok faydası vardır.
Kolajen Neden Önemlidir?
Kolajen, yapısal bir proteindir. Yapısal proteinler, hücrelerin ve dokuların yapısını veya çerçevesini oluşturur. Bilinen 28 farklı kolajen türü vardır. Vücuttaki kolajenin yüzde 90’ı, Tip-I kolajendir. Kolajenin yapısını oluşturan glisin, prolin ve hidroksiprolin aminoasitleri, üçlü sarmal lifli yapıdadır. Bağ dokusunda, ciltte, tendonlarda, kemiklerde ve kıkırdakta bulunan kolajen, dokulara yapısal anlamda destekler. Ayrıca, hücresel süreçlerde önemli bir rol üstlenir. “Fibroblast” adı verilen bağ dokusu hücreleri, kolajen üreterek, bu yapıyı korur. İnsanlar yaşlandıkça kolajenler parçalanır, fibroblast işlevi bozularak, kolajen üretimi azalır. Vücuttaki bu yapısal değişiklikler, “elastin” adı verilen diğer bir önemli yapısal proteinin azalması ile birlikte cilt sarkmaları ve ciltte kırışıklıkları gibi yaşlanma belirtilerine sebep olur.
Kolajen Faydaları Nelerdir?
Kolajenin en önemli faydası, cilt sağlığına olumlu etkileridir. Araştırmalar, kolajen takviyelerinin cilt sağlığını ve görünümünü iyileştirebileceğini göstermektedir. Kolajenin faydaları şöyle sıralanabilir;
- Kemik mineral yoğunluğunun arttırılmasını destekler. Özellikle menopoz sonrası kemik mineral yoğunluğunun artmasına yardımcı olabilmektedir.
- Vücut kompozisyonunun iyileştirilmesinde etkilidir.
- Cildin esnekliğini, nemin, parlaklığını ve sıkılığını sağlar. Ciltte kırışıklıkları ve ince çizgileri azaltmada etkilidir.
- Kolajen, eklemlerde kıkırdak dokusunun önemli bir bileşenidir. Bu sebeple eklem ağrısını hafifleterek, eklem hareketliliğini destekleyebilmektedir.
- Saç ve tırnak yapılarında güç ve dayanıklılığı artırır.
- Sindirim sistemi astarının bütünlüğünü korur. Böylece bağırsağı rahatlatma ve iyileştirme etkileri vardır. Potansiyel bağırsak iltihaplarına karşı etkilidir. Ayrıca, sindirimi iyileştirebilmektedir.
- Kas yapısını koruma, kas fonksiyonunu destekleme gibi etkileri vardır. Kaslarda güç ve stabiliteyi destekler.
Sonuç olarak; kolajen üretimi yaşlandıkça azalır. Bu da yaşlanma belirtilerine yol açar. Kolajen eksikliği ayrıca, potansiyel olarak sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sebeple beslenme alışkanlıklarında kemik suyu, balık ve yağsız et gibi kolajen açısından zengin gıdaları tüketmek önemlidir. Vücudun ürettiği kolajeni desteklemek için kolajen içeren gıdalara ağırlık vermek ya da diyet uzmanının önereceği kolajen takviyeleri kullanmak, vücut yapısında önemli bir yeri olan kolajenin seviyelerini arttıracaktır.